nie taki
  • taki (,) że
    26.03.2008
    26.03.2008
    Witam,
    chodzi mi o połączenie taki że, niezwykle częste w matematyce. Można spotkać różne warianty pisowni: „Niech <obiekt> będzie taki, że… [warunki symbolicznie]”, „Weźmy [obiekt] taki że… [warunki]”, „Niech a będzie liczbą, taką(,) że… [warunki]”. Chodzi więc o przecinek. Problem bierze się chyba stąd, że te [symboliczne warunki] są mniej lub bardziej skomplikowane i często, odczytując je, należy użyć czasownika (np. „f ma pochodną” zapisane symbolicznie). Jaka pisownia jest tu najwłaściwsza?
  • Nie-, które nie jest wykładnikiem zaprzeczenia

    27.10.2023
    27.10.2023

    Dzień dobry,

    szukam informacji na temat sytuacji, kiedy użycie słówka nie lub litery a daje osobne (niekoniecznie nowe ;-) ) znaczenie słowa, nie zaś proste zaprzeczenie.

    Słowa takie jak: niejaki, niektóry, niepalący, niedbały, nieprzyjaciel, nieustanny, niezgoda, niewypał, nienawiść, niemoralny i amoralny, atrofia, nienormalny i anormalny, nienaturalny — funkcjonują jako samodzielne jakości, mogą mieć samodzielne znaczenia i funkcje oderwane od zaprzeczenia. Mam nadzieję, że wyraziłam to zrozumiale.

    pozdrawiam

    karO

  • Nie pozwól mu przejąć kontroli
    31.01.2018
    31.01.2018
    Która forma jest poprawna: Nie pozwól mu przejąć kontroli czy Nie pozwól mu przejąć kontrolę? Wydawałoby się, że mam tu do czynienia z biernikiem, ale intuicja podpowiada, że to jednak dopełniacz. Nie potrafiłbym tego jednak uzasadnić. Czy mogę poprosić o pomoc?

    Serdeczne pozdrowienia.
  • nie udawaj
    25.09.2006
    25.09.2006
    Dzień dobry! Mam wątpliwości co do poprawności dwóch form: nie udawaj i nie udaj. Czy obie są poprawne czy może tylko jedna? Dziękuję z góry za wyjaśnienie wątpliwości.
  • nie X, ale Y
    22.09.2009
    22.09.2009
    Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
  • nie z imiesłowami
    5.10.2001
    5.10.2001
    Uprzejma prośba o podanie właściwej zasady pisowni: oddzielnie posłowie nie zrzeszeni czy łącznie posłowie niezrzeszeni?
    Serdecznie dziękuję.
  • taki jak
    25.12.2011
    25.12.2011
    Mam pytanie dotyczące interpunkcji w wyliczeniach wprowadzonych słowem jak. Która wersja jest poprawna?
    1) Tacy piłkarze, jak: Cristiano Ronaldo, Kaka, Lionel Messi i Samuel Eto'o nie muszą się martwić o pieniądze.
    2) Tacy piłkarze, jak: Cristiano Ronaldo, Kaka, Lionel Messi i Samuel Eto'o, nie muszą się martwić o pieniądze.

    Przykładowe zdania o podobnej konstrukcji, które odnalazłam w Internecie, kończą się po wyliczonych elementach i dalsza część się nie pojawia – stąd moja wątpliwość.
  • Nie lubili i ledwo sobie radzili

    19.05.2022
    19.05.2022

    Czy poniższą wypowiedź – potoczną, w języku mówionym lub wymianie zdań na portalu społecznościowym –uznałaby Pani za błędną?

    Słyszę, że spora część nauczycieli nie lubiła i ledwo sobie radziła z matematyką. Z imiesłowami też?

    Chodzi o skrót od: nie lubiła (matematyki) i ledwie sobie z (nią) radziła.

  • Nie ma słowników bez ale
    1.09.2014
    1.09.2014
    Niektóre źródła (np. Inny słownik j.p.) klasyfikują wyraz ale – w jednym ze znaczeń – jako rzeczownik (= zastrzeżenia). Czy przez analogię za rzeczownik można uznać wyrazy tak (np. sakramentalne tak) oraz nie (np. moje stanowcze nie)?
  • nie należy + bezokolicznik

    10.06.2023
    10.06.2023

    Dzień dobry, ostatnio czytając instrukcję obsługi zwróciło moją uwagę takie zdanie: „Nie należy włączać urządzenia, jeśli..." W wersji angielskiej mamy jednak „DO NOT turn on the appliance if...”, czyli że nie wolno włączać urządzenia. Chciałem zapytać, czy zwrot „nie należy” jest odpowiedni, tym bardziej, że implikuje on, że urządzenie można przecież włączyć, a nie że w żadnym przypadku tego robić nie wolno. W moim odczuciu „nie należy” można by zinterpretować jako „nie powinno się”, co mogłoby oczywiście skutkować niepożądanym włączeniem urządzenia. Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego